Sint Michael: Feestdag 29 september

              

Sint Michael: Feestdag 29 september Evenals zij collega Gabrielle is Michael geen heilige in de strikte zin van het woord. Toch staat hij als zodanig te boek. De aartsengel is geen mens. Het bovennatuurlijke wezen heeft nooit bestaan, al wordt hij wel vermeld in de bijbel. Rond zijn persoon zijn talrijke legenden ontstaan. Aangenomen werd dat Michael een rol zou spelen bij het laatste oordeel: hij zou de zielen van de overledenen het eeuwig leven binnenleiden. Hij versloeg Lucifer. Deze duivel en zijn opstandige engelen werden door de aartsengel naar de hel verdreven.

In 493 zou Michael zijn verschenen op de berg Gargano in Italië? De plaatselijke bisschop moest van hem ter plaatse een kerk bouwen ter ere van de aartsengel zelf en de andere engelen. Het kerkwijdingfeest van deze kerk wordt gevierd op 29 september en zo is Michael aan een vaste plaats op de heiligenkalender gekomen.

Vanwege de hoge ligging van de eerste Michael -kerk wordt de heilige bij voorkeur vereerd op bergtoppen, zoals Mont Saint Michel en in torenkapellen, zoals de Sint Michaels -kapel in de domtoren in Utrecht.

De vroegste afbeelding van Michael als strijder dateert uit de 5de of 6de eeuw. In de middeleeuwen werd hij voorgesteld in volle wapenrusting, vechtend tegen een helse draak.

Tijdens de Contrareformatie gold hij daarom als de verdelger van de ketterijen. Meestal is hij afgebeeld met vleugels, de traditionele uitmonstering van een engel. Zijn wapen is een vlammend zwaard of een lans die in een kruis eindigt. Omdat hij de zielen van de doden naar de hemel mocht brengen, is zijn attribuut de weegschaal waarmee hij goed en kwaad kon wegen. De bekendste voorstelling van de heilige engel, die teruggaat op het vroegchristelijke type, is het Byzantijnse ivoorreligie van omstreeks 500 in het Brits museum in Londen.

De krijgshaftige Michaël was de schutspatroon van het Duitse Rijk. Kooplieden en apothekers genieten van hem extra bescherming. Op hem kon een beroep worden gedaan als men tijdig uit bed moest.

Bij gebrek aan een wekker kon een schietgebedje de avond tevoren goede diensten bewijzen: Heilige engel Michael, bewaar mijn lijf en ziel. Wil mij wekken metter spoed, niet te vroeg of niet te laat, wanneer de klok (. zelf uur invullen) slaat.

Tegen iemand die werkschuw was, werd gezegd: Sint Michael, die luie ziel, die het altijd op de avond hiel(d). Sint Gertrudis, die trouwe vrouw, die in de avond niet werken wou.

Weerspreuken: Acht dagen zonneschijn geeft Michael om wel te zijn. De vreugde zal slechts van korte duur zijn: Sint Michael brengt winter onder zijn kiel. Het is dus beter de zomerkleding onderhand op te bergen Sint Michael verbiedt strooien hoed en linnen kiel.

Tijdens een herfstwandeling in de bossen kan men, zo wilde het volksgeloof, zelf het weer van de komende zomer vaststellen. Zoek een eikenblad met een door een steek van een galwesp veroorzaakte bobbel. Is de uitstulping leeg en vochtig, dan wijst dat op een natte en koude zomer. Een verdorde bobbel duidt op een droge zomer.

Op sommige afbeeldingen draagt Michael een schild met het opschrift Quis ut Deus? (Wie is als God?), de vertaling van zijn naam. Zijn oorsprongen