Sint Gertrudis Scheldelaan  Bergen op Zoom

De huidige Gertrudiskapel is in 1989 gebouwd ter nagedachtenis aan de heilige Gertrudis van Nijvel.

 

Wie was Sint Gertrudis eigenlijk? Ze wordt geboren in 626 als dochter van Pepijn en Itta. Haar vader wil haar uithuwelijken aan een edelman, maar Gertrudis weigert te trouwen. Ze wil alleen Christus dienen en wordt kloosterlinge in de abdij van Nijvel. De abdij is gesticht door haar moeder. Na de dood van haar vader wordt Gertrudis in 652 door bisschop Amandus tot abdis aangesteld. Ze overlijdt op 17 maart 659 en ligt begraven in het klooster van Nijvel in België. Over Sint Gertrudis gaan heel wat legenden de ronde. Zo zou ze in 654 de kerk van Bergen op Zoom hebben gesticht en vrouwe van het land zijn geweest. De Gertrudiskapel heeft zes glas-in-lood-ramen waarop een deel van het leven van de patroonheilige wordt afgebeeld. De ramen bevatten vele symbolische verwijzingen naar de oude legendes rondom Gertrudis Zo is op een van de ramen te zien hoe ze door bisschop Amandus als abdis wordt aangesteld. Hij hangt haar de sluier om. Haar moeder heeft symbolisch een vlecht van Gertrudis in haar hand. Die heeft ze afgeknipt ten teken dat Gertrudis haar wereldse leven heeft verruild voor het kloosterleven. Ook is de legende van de zoetwaterbron op een van de vensters afgebeeld. Dat Sint Gertrudis bescherming biedt tegen ratten en muizen is ook in glas-in-lood afgebeeld. Al vanaf de dertiende eeuw riep men Gertrudis aan om de graanoogst te beschermen tegen ratten en muizen. Op 17 maart, haar naamdag, begonnen de werkzaamheden op het land weer. Het was een oud gebruik om die dag een briefje op de schuurdeur te spijkeren met de tekst: 'Heden is het Sinte Geertruydendag, dat rat noch muis hier komen mag'. Meer informatie over deze Kapel : http://www.sintgertrudiskapelboz.nl/   Foto's: Wim Blankers.


Dit gedeelte behandeld de huidige Gertrudiskapel, de historische waterbron en de voormalige Gertrudiskapel.

De huidige Gertrudiskapel is in 1989 gebouwd ter nagedachtenis aan de heilige Gertrudis van Nijvel. Gertrudis werd geboren in het jaar 626. Zij is overleden op 17 maart 659 en ligt begraven in het klooster van Nijvel. (België) Meer over het leven van Sint Gertrudis kunt u vinden op deze website bij de beschrijvingen van de Heiligen. De huidige kapel is opgebouwd uit materialen afkomstig van inmiddels afgebroken Bergse kerken. Zo zijn de vloeren afkomstig van het altaar van de Maagdkerk, komt de sokkel waarop het Gertrudisbeeld staat uit de Sint Josephkerk en sierde het torentje oorspronkelijk de Martelarenkerk. Gertrudis zou de stad uit dankbaarheid een zoet waterbron hebben geschonken, door met haar staf in de grond te prikken. De historische Gertrudisbron stond iets ten zuiden van de huidige kapel aan de voet van de Brabantse wal, ongeveer waar nu de voetgangersbrug ligt. Nabij de bron stond een kapel, deze kapel stond wat hoger op de Brabantse wal. Tijdens stormvloeden rond 1530-1570 is de zoetwaterbron verloren gegaan. De kapel is vermoedelijk voor 1400 gebouwd en is na de reformatie in 1580 verwoest. Door de eeuwen heen is de in 1631 gebouwde stadsfontein aangezien voor de Gertrudisbron. De stadsfontein stond ter noorden van de huidige Gertrudiskapel, ongeveer waar nu de Olof Palme brug ligt. Meer informatie over deze kapel kunt u vinden op: http://www.sintgertrudiskapelboz.nl/  en http://www.meertens.knaw.nl/bedevaart/fulltext_detail.php?id=597&zoekstring=gertrudis  Op 12 maart 2008 stond er een berichtje in het dagblad BNDeStem om de huidige Gertrudiskapel te gebruik als doopkapel. De symboliek hier achter is heel mooi. Het doopwater wordt symbolisch verbonden met de nabijgelegen binnenschelde, en de hierboven beschreven waterbronlegende van Sint Gertudis. Bron:bndestem.